Lúc nó ra đời, kế hoạch hóa
gia đình quản rất ngặt, trong
thôn chỉ có hai nhà có em bé.
Một nhà nếu không trốn đi
vùng khác thì bị phạt tiền, mỗi
nó đường đường chính chính
oe oe chào đời làm con cưng.
Không phải vì nhà nó có quyền
có thế mà là vì anh trai nó vốn
mang bệnh não bẩm sinh, dân
gian gọi là bệnh đần.
Mẹ nó cầm cây roi trên tay dọa
anh nó: "Vĩnh viễn không được
lại gần em nghe chưa". Vì sợ
anh làm hại nó nên mẹ cấm
anh vào phòng của nó. Đến nỗi
ăn cơm cũng bắt anh ấy ăn
một mình trong căn phòng
nhỏ. Anh hay lén lút ngồi xổm
bên ngoài khung cửa sổ nhìn
trộm nó, thấy em trai là anh
sung sướng cười, nước bọt
theo khóe miệng chảy xuống...
Thật tình lúc nhỏ anh trai cũng
được cưng lắm, đến khi những
đứa trẻ cùng tuổi tập nói tập đi
thì anh nó vẫn ngốc dại, không
mở miệng nói được từ nào.
Khám bệnh xong mới biết anh
nó bị bệnh não bẩm sinh. Ông
bà nội trút hết thất vọng và uất
ức lên đầu bố mẹ nó, mẹ nó
đem hết oan ức đổ lên đầu anh
nó, hễ gặp một chuyện nhỏ là
anh nó phải chịu một trận mưa
roi.
Cólúc mẹ ôm nó phơi nắng
trong vườn, anh nó cẩn thận
mon men đến gần, thích quá
anh đưa tay sờ lên má nó. Mẹ
nó như sợ một bệnh dịch gì
vội bồng nó đi chỗ khác, mắng
nhiếc anh nó: "Không được lại
gần em, mày muốn truyền
bệnh cho em à?".
Một lần, mẹ không có nhà. Từ
xa, anh ngắm mợ bồng nó trên
tay, vẫn là cười ngốc thôi. Mợ
xót lòng, vẫy tay gọi: "Đến đây
cầm tay em một tí này". Anh nó
vội trốn đi, miệng lắp bắp nói
liên tục không rõ: "Không...
không cầm... truyền bệnh,
truyền bệnh".
Hôm đó mợ khóc òa, anh nó
đưa tay lên lau nước mắt cho
mợ, vẫn là cười ngốc thôi.
2. Nó lớn dần, đang thời tập
nói. Mấy lần nó huơ tay lên, bò
tới phía anh. Anh nó mừng quá
nhảy cẫng lên. Mẹ nó tới kịp,
vội vội vàng vàng bồng nó đi
chỗ khác.
Nhìn những đứa trẻ khác mút
kem que, anh nó liếm môi, cảm
thấy nóng và khát lắm. Bọn
nhóc nói nếu anh chịu làm chó
tụi nó sẽ cho kem. Anh nó làm
chó bò trên đất, nhưng bọn
nhóc quỵt kem và cười ầm lên.
Bằng một động tác nhanh gọn,
anh nó nhổm người lên, như
điên dại cướp lấy que kem. Bọn
nhóc sợ quá khóc rống. Anh
nó cầm chiến lợi phẩm chạy về
nhà, không biết rằng trên
đường que kem tan dần, tan
dần. Về đến nhà kem chỉ còn
một miếng nhỏ tội nghiệp mà
thôi. Nó đang chơi ở vườn sau,
nhân lúc mẹ không để ý, anh
đem kem đến trước mặt nó và
nói: "Ăn... ăn... em ăn đi".
Mẹ nó thấy anh cầm cái que
như đang ra hiệu gì đấy, vội
chạy đến xô anh ngã nhoài ra
đất, que kem lấm lem đầy đất,
anh nó ngẩn người nhìn một
lúc lâu rồi ngoác miệng khóc.
Nó biết nói nhưng chưa từng
gọi một tiếng anh. Anh nó hi
vọng mình có thể như bao
người anh khác được em trai
là nó gọi một tiếng anh. Vì vậy
lúc nó đang đùa nghịch ở sân
sau, anh đứng phía ngoài xa
ba mét, lấy hết sức hét: "Anh,
anh". Anh muốn nó nghe thấy
sẽ học được cách gọi anh. Một
lần anh đang cố gắng hét thật
to, mẹ mắng nhiếc anh và đuổi
đi chỗ khác chơi. Lúc đó nó
ngước mắt lên nhìn anh, đột
nhiên gọi thật rõ một tiếng:
"Anh".
Anh nó chưa bao giờ vui như
thế, hoa chân múa tay, bỗng
nhiên chạy đến ôm nó thật
chặt, nước mắt nước mũi tèm
lem đầy vai áo nó.
3. Từ nhỏ nó đã bị người ta gọi
là "em thằng ngốc". Lớn lên, nó
ghét cách gọi này. Bởi vậy nó
luôn mặc cảm và hận ghét anh
nó.
Một lần, cũng vì chính cách gọi
này mà nó bị người ta đánh.
Nó bị lũ bạn đè lên người.
Bỗng nhiên lũ bạn bị ai đó
nhấc lên - là anh trai nó.
Nó chưa bao giờ thấy anh nó
mạnh mẽ như thế, nhấc bổng
cả lũ bạn nó lên, quật ngã
chúng ra đất. Lũ bạn vừa khóc
vừa thét đau. Nó thấy sợ, rắc
rối rồi, bố chắc chắn sẽ phạt
nó. Phút ấy nó hận mẹ tận
xương tủy vì sao lại sinh cho
nó một ông anh trai đần độn
như thế. Nó dùng hết sức đẩy
anh trai ra, hét rằng: "Ai bảo
anh quản chuyện người khác,
anh là thằng ngốc". Anh nó
ngã ra đất, thẫn thờ nhìn theo
bóng nó khuất xa dần.
Hôm đó, bố bắt hai anh em quỳ
ra đất rồi dùng roi mây quất
tới tấp. Anh bò lên người nó,
run rẩy nói: "Đánh... đánh con,
đừng đánh em".
Mấy hôm sau mẹ mang kẹo từ
thành phố về, chia cho nó tám
viên, anh nó ba viên. Không chỉ
là chia kẹo, những lần khác
anh nó vẫn chịu vậy. Sáng sớm,
anh đứng sau cửa gương đợi
nó đi ra, xòe bàn tay có hai
viên kẹo. Nó lờ đi, coi như
không thấy gì. Anh nó lại chạy
đến trước mặt, xòe bàn tay có
ba viên kẹo và nói: "Ăn... ăn, em
ăn đi".
Không biết vì sao lần này nó
đột nhiên không cần, anh nó
chạy theo quấn quýt cả chân,
không nói lời nào, nhét cả ba
viên kẹo vào mồm nó.
Lúc kẹo trôi qua khỏi họng, nó
thấy rõ mắt anh trai đẫm nước
mắt.
4. Cầm giấy trúng tuyển vào đại
học, bố mẹ rất mừng, anh trai
nó cũng vui lây. Thật ra anh nó
không hiểu đại học là gì,
nhưng biết rằng em trai đỗ đại
học mang vinh hạnh đến cho
cả nhà và cũng không ai gọi
mình là thằng ngốc nữa.
Trước đêm nó lên thành phố
nhập học, anh vẫn không vào
phòng nó, chỉ đứng ngoài cửa
sổ và đưa cho nó một bọc vải,
mở ra thấy vài bộ áo quần mới.
Đều là của mợ cho hai anh em
nó hoặc là bà cô ở thành phố
gửi tặng. Thì ra mấy năm qua
anh nó chưa hề mặc áo quần
mới. Bởi mẹ không để ý đến
nên anh giấu đi. Lúc đó, nó
phát hiện áo trên người anh
đã cũ mèm, rách vài chỗ, chiếc
quần ngắn lên tận mắt cá chân,
nom thật tội nghiệp. Mũi nó
cay cay, bao nhiêu năm qua
ngoài sự ghét bỏ, hận thù nó
có cho anh cái gì đâu.
Anh nó vẫn cười ngốc thôi, có
điều trong mắt đầy hi vọng, nó
không biết đó là hi vọng gì.
Mặc dù anh không biết nó đã
cao lên rất nhiều, không biết
áo quần ấy đã đến lúc lỗi thời
không thể chưng diện đi ra
phố được nữa nhưng nó vẫn
khoác mặc vào, xoay tới xoay
lui giả bộ vui mừng ríu rít hỏi
anh: "Đẹp không? Có hợp
không?". Anh nó gật đầu,
ngoác miệng cười.
Nó viết lên giấy hai chữ "huynh
đệ" rồi chỉ cho anh chữ này là
huynh, chữ này là đệ, huynh là
anh, đệ là em. Huynh đệ có
nghĩa là có anh rồi mới có em,
không có anh thì không có em.
Hôm đó, anh nó lại đọc ngược
thành "đệ huynh". Lúc lên
đường nó khóc, anh nói rằng
trong lòng anh nó là số 1,
không có nó thì không có anh.
5. Nói đến đời sống đại học, nó
thấy rất thú vị, nhiều điều mới
mẻ, dường như nó quên mất
người anh trai nơi quê nhà.
Lần nọ mẹ đi gọi điện thoại
cho nó, anh đi theo đến bưu
điện. Mẹ nói rất nhiều, cả tiếng
đồng hồ rồi bảo với nó: "Nói
chuyện với anh con mấy câu
này". Anh tiếp điện thoại, đợi
thật lâu không nghe tiếng gì
cả, mẹ nói rằng: "Thôi cúp máy
đi, anh con khóc rồi, anh con
chỉ lên ngực ý nói rằng nhớ
con đó".
Nó vốn muốn nói mẹ đưa điện
thoại lại cho anh trai để nói với
anh rằng: "Đợi em về sẽ dạy
anh học chữ, sẽ mua cho anh
những kẹo bánh mà chỉ ở
thành phố mới có, đem về cho
anh thật nhiều quà". Nhưng nó
không mở nổi miệng và cúp
điện thoại. Chỉ vì nó không
muốn bạn cùng phòng biết nó
có một anh trai bị bệnh não
bẩm sinh, một anh trai đần
độn.
Hè đến, nó về nhà, trên xe ăn
một viên kẹo, bỗng nhiên nhớ
lại anh từng nhét kẹo vào
miệng nó, kẹo ở trong miệng
nhưng lòng nó đắng nghét.
Lần đầu tiên về đến nhà, nó hét
thật to: "Anh, anh ơi. Em đã về,
xem em mang gì về cho anh
này". Thế nhưng không có
tiếng cười ngốc của anh nó
nữa, không có bóng ông anh
gần 30 tuổi đời còn mặc quần
ngắn đến mắt cá chân nữa.
Bố mẹ nước mắt đầm đìa, nói
với nó rằng: "Một tháng trước,
anh con lao xuống sông cứu
một đứa bé, anh không biết
bơi. Đứa bé đó được cứu sống
nhưng anh con không lên
nữa". Bố mẹ nó úp mặt khóc...
Một mình đứng bên dòng
sông, ký ức về anh chợt ùa về
tha thiết. Nó rút trong túi một
tờ giấy có viết hai chữ "huynh
đệ". Đó là chữ của nó, phía
dưới là chữ méo xẹo của anh
nó. Nó có thể nhận ra anh nó
viết "đệ huynh".